Çocuklara onların okul sonrası boş vakitle-
rini yetişkin kontrolünde geçirebilecekleri
imkânlar konusunda yardımcı olunabilir.
Madde kullanımına yönelik çocuklarla
yapılan konuşmalarda, çocuklara çeşitli so-
rumluluklar vererek arkadaşları içerisinde
kendilerini doğru şekilde ifade etmelerini
sağlayabilirsiniz.
Yapılan araştırmalar ülkemizde genç-
lerin okul sonrası boş vakitlerini daha çok ar-
kadaşlarıyla ve yetişkin kontrolünün olmadığı
ortamlarda geçirdiklerini ortaya koymaktadır.
Bu durumun da madde kullanım riskini artır-
dığı gözlenmektedir. Bu amaçla gençlerin boş
vakitlerini doğru alışkanlıklarla ve yetişkin
kontrolünde doldurabilecekleri imkânlar
sağlanmalıdır.
Gerçek ya da üretilmiş senaryolar üzerin-
den madde kullanımının bir kişinin geleceğine
ne tür zararlar verebileceğini anlatabilirsiniz.
Bu noktada üniversite hayali olan ya da iyi bir
iş bulmuş bir kişinin madde kullanımı nede-
niyle berbat olmuş hayalleri üzerinde durabilir
ya da bununla ilgili geliştireceğiniz bir senaryo
üzerinden onlarla konuşabilirsiniz.
Gençleri toplumda madde kullanımının
önlenmesi ile ilgili çalışmalarda yer alması
için cesaretlendirin. Bu sayede toplumdaki
madde kullanımının zararlarını daha iyi göz-
lemleyebilecekleri için topluma katkı sağla-
maya çalışacaktırlar. Bu dönemdeki gençler
idealist olma eğilimindedirler. Bu nedenle
dünyanın daha yaşanır bir yer olması için
çaba sarf ediyor olmak, onları daha mut-
lu edecektir. Onlara gönüllü olarak hizmet
verebileceği yerler bulmada yardımcı olun.
Bu bir dernek olabileceği gibi, hastaneler,
sokak çocuklarına yardım edebileceği yerler
de olabilir.
Gençlerle iletişim kurulabilecek ve tar-
tışılabilecek haberleri seçerek bu konularla
ilgili karşılıklı paylaşımlarda bulunabilirsiniz.
Eğer alkol kullanımı sonucu bir trafik ka-
zası ile ilgili bir haber görürseniz, buradaki
yaralılar, ölüler ve sonraki yaşamları ile ilgili
olarak gençlerle bir tartışma başlatabilirsiniz.
Eğer hikâye toplumdaki madde kullanımı
ile ilgiliyse, bu durumda da toplumda mad-
de kullanımının artmasının topluma ne gibi
zararlar verebileceği hakkında konuşabilir ve
paylaşımlarınızı derinleştirebilirsiniz.
Gelelim baştaki hikâyemizin özüne… Ba-
ğımlılıklar alanında etkin bir mücadele etmek
istiyorsak, ilk adım bireyden başlamalı. Birey
de “Benim çocuğum/öğrencim/komşum
yapmaz!” dememeli ve bununla ilgili farkın-
dalık kazanmak amacıyla destek almalıdır.
Bu amaçla verilen her eğitime ulaşabildiği
çerçevede gitmelidir. Uzmanlar da yapacak-
ları çalışmalarla farklı hedef kitlelerin ihti-
yaçlarına yönelik yapılandırılmış program-
larla, verilmesi gerektiği kadarını anlatarak,
ailelerin gelecek nesilleri korumalarına katkı
sunmalıdırlar. Kısacası alan ne aldığını; veren
de ne kadar vermesi gerektiğini bilerek haya-
tına olumlu yönde bir değer katmalı ve zararlı
alışkanlıklardan uzak kalmada toplumsal bir
mücadele oluşmasına katkı sunmalıdır.
Çocuklar bu yaş dönemi içerisinde
arkadaşlarıyla ve çevresindekilerle görüş
alışverişinde bulunmak, tartışmalara girmek
ve fikirlerini savunmak isterler. Bu nedenle
çocuklarla madde kullanımının önlenmesi
çerçevesinde konuşmalar yapabilir ve onların
çeşitli sorumluluklar yüklenmesini sağlaya-
bilirsiniz. Bu görüşmelerde onların öğrendik-
lerini arkadaşlarıyla paylaşmasını ve arka-
daşlarını doğru bir şekilde bilgilendirmelerini
isteyebilirsiniz.
b. 17–21 yaş döneminde yapılabilecekler:
Çocukların bu döneminde onlarla bağımlı-
lık yapıcı madde kullanımı hakkında genel
olarak değil, belirleyeceğiniz başlıklar çerçe-
vesinde daha net ve anlaşılır şekilde konu-
şabilirsiniz. Bu dönemde çocuklar detaylı
ve gerçeğe dayalı mesajlar duymak isterler.
Bu nedenle onlarla konuşacağınız konu
başlıklarını belirleyin (Sadece bir kez bile,
madde kullanmanın ciddi ve kalıcı sonuçla-
rını doğurabilir. Kullanımın riskli ve tehlikeli
durumlarından bahsedebilirsiniz. Herkes
kronik bir kullanıcı ve bağımlı haline gelebi-
lir. Birkaç farklı bağımlılık yapıcı maddenin
bir arada kullanılması ölümcül sonuçlara
neden olabilir).
19
