Başarılı bir tıp hayatınızın yanında bu alandaki kimli-
ğinizle birlikte hükümetteki görevlerinizi de çok iyi bir
şekilde ifa ediyorsunuz. Bilişim ve İnternet Araştırma
Komisyonu Başkanlığı’ndan sonra şimdi ise Sağlık,
Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanlığı'na
seçildiniz. Bu kimlikleriniz çerçevesinde sizlerden
bağımlılık tanımını değerlendirmenizi isteriz.
Öncelikle teşekkür ediyorum. Ben bağımlılığa he-
kimlik açısından bütüncül bir bakış açısıyla, sağlığa
verdiği zararlar üzerinden bakıyorum. Sağlık insanın
ruhen, bedenen ve sosyal yönden tam bir iyilik hali
olarak tanımlanır. İşte bu tanımı tamamen yok ede-
bilen veya bozabilen tek sorun bağımlılıktır. Sağlığı
ruhen bozar çünkü bağımlılar kendi kontrollerini kay-
bedip bu maddenin güdümü altına girer, bu maddeye
karşı önlenemez bir istek duyar ve bunu kesmeye ya
da azaltmaya çalıştığında yoksunluk belirtileri nede-
niyle başa döner ve kontrollerini kaybederler.
Bedenen bozar; çünkü vücuduna fizyolojik zararlar
verir, başta HIV/AIDS olmak üzere, Hepatit B ve
Hepatit C gibi bulaşıcı hastalıklara sebep olur ve doğ-
rudan ya da dolaylı olarak ölüme neden olur. Kişi baş-
langıçta sahte bir iyi oluş hali ortaya çıkaran maddeyi
gittikçe daha fazla miktarda alır ve bedensel sağlığı
gittikçe bozulur.
Sosyal yönden sağlığı bozar; çünkü etrafındaki
kişilerle, aileyle, arkadaşlarla ilişkileri bozar, eğitim
hayatını olumsuz yönde etkiler.
Bağımlılık önlenebilir bir halk sağlığı
sorunudur
Madde bağımlılığı, özellikle 1960’lı yıllara kadar
dünyada çok önemsenen konulardan biri olmamıştır.
Ancak bağımlılık bu yıllarda tıp literatürüne girmiştir.
Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nin Vietnam
Savaşı sonrası askerlerinin büyük bir kısmının madde
bağımlısı olarak ülkelerine dönmeleri 1980’lerden
itibaren giderek bağımlılığa yönelik önlemler ve teda-
vilerin gerekliliğini ortaya koymuş ve ülkelerin buna
yönelik önlemler almasını gerekli kılmıştır. Bugün
gelinen noktada bağımlılık ülke sınırlarını aşan ve kü-
resel bir problem haline gelmiştir. Tüm dünyada ülke-
lerin önlenebilir önemli halk sağlığı sorunlardan birisi
olarak kabul edilmektedir. Bu sorun, dünyada olduğu
gibi ülkemizde de çok önemsenmektedir. Madde
bağımlılığı, sadece sağlık boyutu olan tek yönlü bir
konu değildir. Sağlık dışında kamusal, sosyal, hukuki
ve idari yönleri de olan bir sorundur.
Bağımlılıklar noktasında bilhassa çocuk ve ergenleri
tehdit eden bir sorunumuz da uyuşturucu bağımlılığı.
Ülkemizin transit bir ülke çizgisine sahip olması bu
sorunun kaynağını oluşturan bir diğer mesele. Genç
nüfusumuz dikkate alındığında uyuşturucu üretimi,
kullanımı ve ticareti hangi boyutta?
Ülkemiz jeopolitik konumu nedeniyle yüzyıllardır
doğu ile batı arasında bir ticaret ve kültür köprüsü-
dür. Bu coğrafi yapı nedeniyle uyuşturucu madde
kaçakçılığından da yoğun olarak etkilenmektedir.
Ülkemiz doğusunda Afganistan başta olmak üzere
afyon ve türevi uyuşturucu maddeleri üreten ül-
keler ile batısında uyuşturucu tüketiminin en fazla
olduğu ve sentetik uyuşturucuların üretildiği en
yoğun olduğu ülkelerin arasında adeta ateş hattın-
dadır. Ancak son yıllarda kolluk birimlerinin uyuştu-
rucu ile mücadele alanında yaptıkları operasyonların
sayıları, yakalanan şahıs ve madde miktarlarında
artış dikkat çekicidir.
Elbette bağımlılığın nedeni olarak tek bir etkenden söz
edebilmek çok güçtür. Birçok etken bir arada olabilir,
ancak uyuşturucu maddelere ulaşılabilirlik, madde
kullanımı ve bağımlılığın ön koşullarından biridir. Günü-
müzde ulaşım ve taşımacılığın geldiği seviye sayesin-
de bu ulaşılabilirlik çok daha kolay hale gelmiştir.
Ülkemizde madde kullanımına ilişkin ya da risk
altındaki popülasyona ilişkin temel veri kaynakları,
TUBİM, Adalet Bakanlığı kayıtları ve Sağlık Bakanlığı-
na bağlı tedavi merkezlerinde tedavi olan hasta ka-
yıtlarıdır. Madde kullanımına ilişkin istatistiki verilerin
yer aldığı tablo aşağıda sunulmuştur.
Geleceğimizin teminatı olan çocuklarımız
başta olmak üzere tüm topluma yönelik yapılan
bağımlılıklara karşı önleyici çalışmaları son derece
önemsiyorum.
Ülkemizde uyuşturucu ile mücadelede tamanlamı
ile başarı kazanabilmek için beş strateji doğrultusunda
hareket edilmektedir.
yesilay.org.tr
29
YESiLAY
•
HAZiRAN
2014
