61 / 84
Doğa Koruma Merkezi
Genel Müdür Yardımcısı
Yıldıray Lise
MAYIS 2019 61
Yaklaşık 8-10 metreye kadar
boylanabilir. Çok özel olarak
15 metreye kadar çıktığını
görmüşümdür. Erguvanların
önce çiçekleri açar, hem de yer
yer ağacın gövdesinde. Sonra
çıkan yapraklı kalp biçimindedir
ve tohumları fasulye kapsülü
içindedir.
Kaç erguvan ağacı olduğunu
biliyor muyuz, yeterince
sahipleniliyor mu erguvan,
bunların sayısını artırmak için
neler yapılıyor?
Bazı gönüllü çabalar dışında
erguvan sayımı yapan ve tam
sayıyı bilen yok maalesef.
Sayıları önemli mi derseniz?
En sevdiğim kitapların başında
gelen Küçük Prens’ten bir
alıntı ile cevap vermek isterim:
“Büyükler sayılara bayılırlar. Yeni
bir arkadaş edindiniz diyelim:
onun hakkında hiçbir zaman asıl
sormaları gerekenleri sormazlar.
‘Sesi nasıl?’ demezler örneğin,
ya da ‘Hangi oyunları sever?
Kelebek koleksiyonu var mı?’
diye sormazlar. Onun yerine,
‘Kaç yaşında?’ derler. ‘Kaç kardeşi
var? Kaç kilo? Babası kaç para
kazanıyor?’ Ancak bu sayılarla
tanıyabileceklerini sanırlar
arkadaşınızı…”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi,
2000’li yılların başında erguvanlara
önem vererek ağaçlandırma
çalışmalarında kullandı, erguvan
şenlikleri başlattı ve halkın
ilgisinin artmasını sağladı. Sivil
toplum kuruluşları ve turizm
acentaları özel erguvan turları
düzenleyerek bu ilgiyi canlı
tutuyor. Özellikle erguvan için
uygun olan alanlarda ağaçlandırma
çabalarında erguvanların tercih
edilmesi önemli. Son yıllarda içleri
çöküyor diye birçok yaşlı erguvan
ağacının kesildiğini görüyorum.
Bunun yerine o yaşlı ağaçları nasıl
koruruz konusuna odaklanmamız
gerekir diye düşünüyorum.
Erguvan şenliklerini tüm İstanbul’u
kapsayacak şekilde düzenlemek, bu
ağaca verdiğimiz önemi çok güzel
anlatacaktır. Japonların sakura
şenliği gibi bir şenlik hayal etmek
ne güzel olur.
İstanbul, insanı şaşırtabilecek
bir doğaya sahip. Bitki çeşitliliği
bakımından nasıl bir zenginlik
sunuyor bu şehir?
İstanbul halen güzelliğini
koruyor. Bu metropolün içinde
bir karış toprakta bile neler
neler çıkıyor karşımıza. Son
yıllarda doğal yıkım artsa da
İstanbul ormanları dünyanın en
"Erguvan bir Akdenizlidir.
Yunanistan, Türkiye,
Suriye, Lübnan, Filistin
ve İran’da yayılış
gösterir. Ülkemizde
Akdeniz, Güneydoğu
Anadolu, Ege, Marmara
ve Batı Karadeniz
bölgelerinde doğal olarak
yetişir."
Çoğumuz erguvanın çiçeklerini
biliriz de kendisini pek tanımayız.
Şu sıralar sadece erguvanlara
değil doğaya ve İstanbul’a daha
yakından bakmak isteyenler için
sorularımızı, Doğa Koruma Merkezi
Genel Müdür Yardımcısı Yıldıray
Lise’ye yöneltik. Kendisini Küçük
Prens kitapları koleksiyonerliği
ve çocuk kitaplarına duyduğu
ilgiyle de tanıdığımız Lise’ye göre
gerçek bahar, asıl erguvanlar açınca
başlıyor.
Erguvan nasıl bir ağaç; onun
doğasına, iklimine, huyuna dair
neler söylemek istersiniz?
Erguvan bir Akdenizlidir.
Yunanistan, Türkiye, Suriye, Lübnan,
Filistin ve İran’da yayılış gösterir.
Ülkemizde Akdeniz, Güneydoğu
Anadolu, Ege, Marmara ve Batı
Karadeniz bölgelerinde doğal
olarak yetişir. Daha çok kızılçam
ormanlarında, makiliklerde ve
orman açıklıklarında tek tek
veya gruplar halinde yaşar. Arazi
çalışmalarım sırasında orman
ve makiliklerde karşıma çıkınca
gülümserim. Genel olarak biz onu
İstanbul ve diğer illerdeki park
ve bahçelerden tanıyoruz. Ama
ülkemizde farklı isimleri de var:
Gelincik, gelin yemişi, yemişen,
zazalak, boynuz, deliboynuz,
elikovan, haşif. Baklagillerden olan
ağaç geniş bir tepe çatısı oluşturur.
ERGUVAN’AVE İSTANBUL’UN
DOĞASINAYAKINDANBAKMAK...
Söyleşi