47 / 84
çocuklarda en sık görülen
korkuların başında geliyor. Çocuklar
üç yaşından itibaren birçok şeyi
kolaylıkla algılamaya, anne-babası
aracılığı ile gördüğü duyduğu
şeyleri ayırt etmeye ve tanımaya
başlıyor. Onların desteğini yitireceği
ve onlarla kurduğu bağların zarar
göreceği endişesiyle her fırsatta
anne-babaya yakın olmaya
çabalıyor. Anne-babanın sert ve
reddedici tutumları bu korkuyu
daha da arttıracağı için çocukla
güven temelli bir diyalog kurmak
gerekiyor. Karanlık ve yalnızlık,
çocuğun zihnindeki gerçek veya
hayali tehlikelere karşı daha duyarlı
olmasını sağlıyor. Dayanıksızlık
düşünceleri ve çaresizlik duyguları
daha da artıyor. Uykuya dalma
süreci çocuğa kendini savunmasız
hissettiriyor ve zarar görme
korkusu ile endişesi daha da artıyor.
Çocuklarda yaygın olarak görülen
bir diğer korku ise karanlık korkusu.
Baktığı şeyleri görememek gerçeğine
bir de hayaletli öyküler eklenince,
çocuğun sonsuz hayal dünyasında
korkular oluşabiliyor. Karanlık
korkusu sıklıkla 3-5 yaş grubunda,
canavar, hayalet gibi korkular ise
genelde 6 yaşından sonra ortaya
çıkıyor.
KORKULAR SONRADAN
ÖĞRENİLİYOR
Çocukların hareketlerini kontrol
altında tutmak isteyen aileler, çocuk
başka odaya gittiğinde "Hayır, o
oda çok karanlık korkarsın gitme!"
diyerek, çocuğu karanlık korkusu ile
küçük yaşlarda tanıştırırsa ilerleyen
yaşlarda karanlık fobisi oluşmasına
sebep olabilirler. Çocuklar korkuları
yaşadıkça, korkuyla mücadele
ve onunla başa çıkma becerileri
geliştirirler. Buna bağlı olarak,
yaşamları boyunca onları boğan,
daraltan, aşırı korumacı yetiştirme
tarzına maruz kaldıklarında, bu
hissi duymaya başlarlar. Ayrıca,
umursamazlık, duygusal boşluk da
benzer bir duygu ortaya çıkarabilir.
Bu bir şekilde paniğe ve bunun
sonucunda fobiye dönüşür.
6-9 ay:
2-3 yaş:
4 yaş:
3-4 yaş:
Çocuklar korkuyu anne ve babasını örnek alarak öğrenebilirler. Bu nedenle çocukların
korkuları karşısında verilen tepkiler büyük önem taşıyor. Çocukların korkularını görmezden
gelmek yerine, şunlara dikkat edilmesi gerekiyor:
NASILDAVRANMAKGEREKİYOR?
GELİŞİMEVRELERİNEGÖREÇOCUKLUKKORKULARI
DEĞİŞKENLİKGÖSTERİYOR:
Bu aylarda
“yabancı korkusu”
görülür. Bu durum
genel olarak 1,5 yaş
civarında biter.
Bu yaş
çocukların
korkularında
yavaş yavaş azalma
görülür.
Çocuk bu
yaşlarda yüksek
seslerden, elektrik
süpürgesinin çıkardığı
sesten ve gök
gürültüsünden
korkabilir.
Diğer yaşanan
korkulara ek olarak
annenin desteğini kaybetme,
yalnızlık, yangın, kaza vb. olaylardan
korkma eklenir. Bu yaş çocuğu için
somut olayların yanı sıra hayal edilen
şeyler de korku kaynağı olmaya başlayabilir.
Bunun nedeni çocuğun gelişmekte olan
hayal gücüdür. Bu nedenle zeki ve üstün
yetenekli olan çocukların korkuları
daha çok ve çeşitlidir.
ŞUBAT 2018 47
»
Korkularını yok saymayın, asla
küçümsemeyin ve alay etmeyin.
»
Korkularını yenebilmeleri için sabırlı
davranın ve ona zaman tanıyın.
»
Aşırı koruyucu bir tutum ile çocuğu her
şeyden korkar hale getirmeyin.
»
Hareketlerini ve korkularını gözlemleyerek
doğru yerde müdahale etmeye çalışın.
»
Fiziksel temas çocuğunkendisini güvende
hissetmesini sağlar. Bunun için onlarla daha
çok vakit geçirerek kendilerini güvende
hissetmelerini sağlayın.
»
Korku içerikli masallar anlatmayın, onların
yanında korku filmi izlemeyin.
»
Eğitsel aktivitelerde bulunun. Korkular
karşısında daha güçlü durmalarına
yardımcı olur.
»
Uyarılar sırasında “hırsız, öcü, hayalet,
canavar” gibi soyut kavramlar yerine, onu
ürkütmeyecek kelimeler kullanın.
»
Çoğu korkunun geçici olduğunu unutmayın.
»
Tekrar ona yardımcı olmaya çalışmadan
önce, korktuğu durumdanmakul bir süre
geri çekilmesine fırsat tanıyın.
»
Düşüncelerinde değişme olmadan yapılan
yüzleştirmeler korkuyu artırmaktan başka bir
işe yaramaz.
»
Odalarında uyumalarına engel olmayacak
gece lambaları bulundurun; bu uyandıkları
an karanlıktan korkmamalarına
yardımcı olacaktır.
»
Uykudan önce masal okumak, çocuğun
zihinsel ve hayal dünyasını geliştirir ve daha
rahat uyumasına yardımcı olur.
»
Çocukların yanında tartışmayın, birbirinize
bağırmaktan kaçının.