Ülkemizde Nargile
Ülkemizde de nargile salgını özellikle gençleri kapsayacak
şekilde hızla yayılmaktadır.
Küresel Yetişkin Tütün Araştırması 2010 Türkiye Raporu'na
göre Türkiye’de 15 yaş üzeri nargile kullanım prevelansı %2,3
olarak bulunmuştur.
En yüksek prevelans oranı %9,9 olarak 15-24 yaş grubu
erkeklere aittir. Katılımcıların en son nargile içtikleri yerler ;
%59,9 nargile kafeler, % 24,4 diğer kafeler %12,1 ev ve %3,6
diğer yerler olarak saptanmıştır. Aynı araştırmada 15-24
yaş gençlerin en son içtikleri nargileyi %67 oranında nargile
kafelerde, %23 oranında diğer kafelerde ve %10 oranında
evlerinde içtikleri bulunmuştur.
12
2010 yılında Ankara’da nargile içenlerin, nargile konusundaki
bilgi, tutum ve davranışlarını anlamaya yönelik 460 gençle
görüşülerek yapılan çalışmanın sonuçlarına göre kullanıcılar
%86,3 oranıyla en çok aromatik nargileyi tercih etmektedir.
Nargile kullanma sebebi olarak % 38,4 oranında arkadaş
etkisi, %18,4 oranıyla merak duygusu iki temel sebep olarak
rapor edilmiştir. Kullanıcılar arasında sigarayı zararlı bulan-
ların oranı %75 iken , nargileyi zararlı bulanlar için bu oran
%32 olarak tespit edilmiştir. Katılımcıların % 50,1 i nargilenin
bağımlılık yaptığına inanmadıklarını belirtmişlerdir. Katılımcı-
ların % 93 ü 29 yaş altı ve %77 si erkektir.
13
ErciyesÜniversitesi 645Tıp vemühendislik fakültesi öğren-
cisini kapsayacak şekilde yapılan araştırma sonuçlarına göre
nargile kullanma oranının kızlarda%20,2 erkeklerde%41,6
toplamda%32.5 olduğu görülmüştür. Söz konusu çalışma bul-
guları arasında nargileye başlama yaşı orta- lama 17,4olarak
verilmiş ve gençlerin özellikle sosyalleşmek ve arkadaşlarıyla
keyifli zaman geçirmek amacıyla nargile içtikleri belirtilmiştir.
14
Sonuçlar, Öneriler
Nargile, 1990'lı yıllardan itibaren hızla yayılan ve ülkemizi de
etkileyen küresel bir halk sağlığı problemi haline gelmiştir.
Bu salgının yayılmasında nargile içimini kolaylaştırmak
için eklenen aromatik katkı maddelerinin rolü büyüktür
ve bu özellikle gençleri etkilemektedir. Nargilenin toksik
içeriği ve oluşturduğu sağlık etkilerini gösteren çalışmalar
olmakla beraber, nargile sigara kadar yoğun çalışılmış bir
alan değildir. Nargile salgınının boyutunu ve epidemiyoloji-
sini ortaya çıkarıp izleyecek yeni çalışmalara ihtiyaç vardır.
Nargile kullanımında bölgesel ve kültürel farklılıklar ko-
nularında daha kapsamlı araştırmalar yapılmalıdır. Nargile
kullanımına dair yapılacak araştırmalar; bu sağlık sorunu-
nun şiddetinin değerlendirilmesi ve önleme, bırakma, karşı
pazarlama teknikleri ve politika stratejileri geliştirmek için
bilimsel dayanak sağlayacaktır.
Halk sağlığı otoriteleri nargile epidemisine karşı önlemleri
arttırmalıdır. Aromatik nargile kullanımına yönelik kısıt-
layıcı yasal düzenlemeler yapılması önleyici tedbir olarak
gereklidir. Yapılan çalışmalarda nargilenin bir sosyalleşme
aracı olarak çoğunlukla nargile kafelerde tüketildiği görül-
mektedir. Nargile kafelerde 18 yaşından küçüklere nargile
servis edilmesine yönelik denetimlerin artırılması önemlidir.
Yine nargile kafelerde pasif etkilenimin önüne geçmek için
denetimlere önem verilmelidir.
Nargile konusunda farkındalık geliştirmek, yanlış algıları
düzeltmek ve davranış değişikliğine yönlendirmek için sos-
yal pazarlama ilkelerine dayanan, farklı hedef kitlelere göre
geliştirilmiş eğitim kampanyaları geliştirilmelidir.
Kaynakça
1.
The health consequences of smoking: A report of the surgeon gene-
ral. UnitedStatesDepartment of Health andHumanServices, 2004.
2. WHO Tobacco factsheet,
/ mediacentre/
factsheets/fs339/en/
3. MaziakW, Ward KD, Afifi Soweid RA, Eissenberg T. Tobacco smo-
king using a waterpipe: a re-emer- ging strain in a global epidemic.
Tobacco Control 2004; 13: 327-33.
4. An emerging deadly trend:waterpipe tobacco use. American Lung
Association. 2007.
5. Akl EA et al. Motives, beliefs and attitudes towar- ds waterpipe
tobacco smoking: a systematic re- view. HarmReduct Journal
2013; 10: 12.
6. Waterpipe Tobacco Smoking: Health Effects, Re- search Needs and
Recommended Actions by Re- gulators. WHOAdvisory Note, 2005.
7. Shihadeh A. Investigation of mainstream smoke aerosol of the
nargileh water pipe. Food Chem Toxicol 2003; 41: 143-52.
8. Hookahs - Smoking & Tobacco Use. Center for Disease Control and
Prevention Fact Sheet 2013.
9. Grant A, Morrison R, Dockrell M. The prevalen- ce of shisha (nar-
ghille, hookah, waterpipe) use among adults in Great Britain, and
factors asso- ciated with shisha use: data from cross sectional
online surveys in 2012 and 2013. Submitted for publication. 2013.
10. Warren CW, Lea V, Lee J, et al. Change in tobac- co use among 13-15
year olds between 1999 and 2008: findings from the Global Youth
Tobacco Survey. Global Health Promotion 2009; 16(2): suppl. 38-90.
11. Sutfin EL et al. Prevalence and correlates of wa- terpipe tobacco
smoking by college students in North Carolina. Drug and Alcohol
Dependence 2011; 115: 131-6.
12. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye Ra- poru, Sağlık Bakan-
lığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü 2010.
13. Erbaydar NP, Bilir N, Yildiz AN. Knowledge, be- haviors and health
hazard perception among Tur- kish narghile (waterpipe)-smokers
related to nar- ghile smoking. Pak J Med Sci 2010; 26: 195-200.
14. Poyrazoğlu S, Sarli S, Gencer Z, Günay O. Wa- terpipe (narghile)
smoking among medical and non-medical university students in
Turkey. Ups J Med Sci 2010; 115: 210-6.
Bu yazı Hayat Sağlık dergisinin 10.sayısında yayınlanmıştır.
yesilay.org.tr
39
YESiLAY
•
MAYIS
2014
