Tütün Dumanının Sağlığa Etkisi
Bu duman karışımı; formaldehit, siyanür, amonyak, karbon
monoksit, naftalin, kadmiyum (pil asidi) ve aseton (oje çıka-
rıcı) gibi 4.000 kimyasal madde içerir. Arsenik, benzen, vinil
klorür gibi en az 40 tanesi kanserojen olan bu kimyasal ka-
rışımlar kanser, amfizem (solunum yetmezliğine neden olan
bir çeşit kronik akciğer hastalığı) ve kalp damar hastalıkları
gibi birçok hastalığa neden olmaktadır.
Sigara dumanındaki binlerce zehirli maddenin içinde yalnız
nikotinin bağımlılık yapıcı etkisi vardır. Sinir sistemi üzerinde
uyarıcı etkisi bulunan nikotin sigarada bulunmasaydı muhte-
melen bu pis kokulu dumanı hiç kimse içine çekmeyecekti.
Türkiye’de Tütün Kontrol Politikaları
Türkiye tütün üretimi yapan bir ülkedir. Devlet 1980’li yıllara
kadar tütün tarımını, üretim, fiyatlandırma ve pazarlamasını
kendisi yapmaktaydı. Tütün üretim ve pazarlamasından
sorumlu olan TEKEL Osmanlı Devleti zamanından beri uzun
bir geçmişe sahiptir. Çok uluslu tütün şirketlerinin ülkeye
girdiği 1980’li yıllardan başlayan özelleştirme çalışmaları
2008 yılında TEKEL’in satılması ile sonuçlanmıştır. Çok
uluslu tütün şirketlerinin ülkeye girmesini izleyen dönemde
başlayan yoğun reklam çalışmaları sonucunda Türkiye’de
sigara kullanımında hızlı artış meydana gelmiştir.
Tütün dumanının neden olduğu hastalıklar:
Beyinde felç, bunama (Alzheimer) görülür
Ağız ve yutakta kanser
Gırtlak, nefes borusu, akciğer kanseri
Kalp krizi, tansiyon yüksekliği
Mide, safra kesesi, yemek borusu, on iki parmak
bağırsağı kanserleri, gastrit,
Pankreas kanseri, Mesane kanseri
Kadında ve erkekte kısırlık, çocuk düşürme, sakat
ve eksik doğum, erken menopoz, kanser
Kılcal damarlar, kol bacak damarları tıkanıp bu
organların kesilmesine kadar varan hastalıklar
Kemik erimesi
Ayrıca iktidarsızlık, cilt bozukluğu, diş eti
hastalıkları, gözlerde katarkt, burunda koku alma
duygusunda eksiklik yaratır, tüm sistemlere zarar
verir ve yapılan tedavileri engeller.
Başkalarının tütün dumanına sadece 30 dakika maruz
kalmak, uzun süreli sigara içiciliğinde ortaya çıkanlarla aynı
fiziksel etkileri ortaya çıkarmakta ve sigara içmeyenlerde
kalp hastalığı riskini arttırmaktadır.
Tütün kullanımı dünya genelinde önlenebilir ölümlerin
en önemli nedenidir. Tütün kullanımı her yıl dünyada 5
milyon kişinin, Türkiye’de ise 100 binden fazla kişinin
ölümünden sorumludur.
Etkili Tütün Kontrol Politikalarına Karşı Tütün
Endüstrisinin Başlıca Taktikleri:
Muhtemel gelecek trendleri ve sosyal yönelimleri
yakalamak için kamuoyunda bilgi toplama,
Medya gücünü kullanarak kamuoyunu yanlış yönlen-
dirmek,
Politik süreçlere nüfuz etmek için çeşitli lobi faaliyetleri,
Bilimsel araştırma sonuçlarını etkilemek için çeşitli
araştırmaların ve üniversiteler dahil bazı kurumların
fonlanması,
Sigara içenlerin hakları üzerinden çeşitli kamuoyu
örgütlenmelerine gitmek,
Sendikalar, tarım örgütleri ve üçüncü taraf sektörleri
kalkan olarak kullanmak,
Tütün kontrol alanında çalışmalar yapan şahıs ve
mekanizmalara finansal güçle gözdağı vermek ve
korkutmak,
Sanatsal, sosyal ve kültürel gruplara yardım yaparak
hayırseverlikle bu çevrelerden dostlar edinmek,
Sözde gençlerin sigara kullanımına karşı bazı aktivi-
teler düzenleyerek sigara kullanımını büyüklerin bir
tercihi şeklinde yansıtmak,
Tütün kontrol mekanizmalarına karşı davalar açarak
yargı gücünü kullanmaya çalışmak,
Vergi politikalarının ve ticari sınırların altını oymak için
çeşitli kaçakçılık faaliyetleri yapmak,
Uluslararası ticaret anlaşmalarını ve ticari prensipleri
kullanarak sigara satışını legalleştirmek,
Yine ticari ilke ve prensipleri kullanarak devlet tekeli
altında bulunan çeşitli tütün kurumlarını özelleştir-
meye teşvik etmek.
yesilay.org.tr
33
YESiLAY
•
MAYIS
2014
