malıdır. İdealsiz insan, amaçsız insan gibidir. Tıp-
kı denizde pusulasız bir gemiye benzer. Rüzgârın esiş
yönüne göre dümen kırar. İdealler ise değerler üzeri-
ne inşa edilmelidir. Toplum ve birey için fayda ve mut-
luluk sağlayacak değerler öğretilmeli ki kişinin gü-
zel idealleri olsun. Eğer çocukların küçük yaşlarda be-
nimsedikleri idealleri ve kendilerine yol gösterecek
değerleri olmazsa çevresindeki insanların etkisinde
daha kolay kalırlar. Bir amaçları olmadığı için başka-
larının amaçlarına daha kolay alet olabilirler.
Çocuklara ideal ve değer kazandırmanın yolu ai-
lenin beklentilerini çocukla paylaşmaktan geçer.
Nasıl bir insan olmalarını beklediklerini, ne tür de-
ğer yargılarına önem verdiklerini, ne tür davranışları
doğru bulduklarını ve nelerin insanı mutlu edeceğini
çocuklarına benimsetebilen aileler çocuklarına ideal
ve değerler kazandırabilirler. Çocukların yaşına göre
değerler eğitimi ve idealler öğretilmelidir. Aile terbi-
yesi de diyebileceğimiz bu eğitim sayesinde çocuklar
kimlerle arkadaşlık yapması gerektiğini, neden oku-
lun ve eğitimin kaçınılmaz olduğunu, neden topluma
ve ailesine faydalı işler yapması gerektiğini öğrene-
cektir. Bu değerleri benimsedikçe ve hayata tatbik et-
tikçe ailesi çocuklarını takdir ettiğini göstermelidir.
Çocuklar sorumluluk sahibi oldukça ve kendile-
rinden beklenileni yaptıkça kendilerine verilen ide-
al ve değerleri benimsediği görülebilir. Çocuklara so-
rumluluk kazandırmak için onlara küçük yaşlar-
dan itibaren görevler vermek gerekir. Odasını topla-
mak, çöpleri dışarıya götürmek, ödevlerini zamanın-
da yapmak ve derslerinde başarılı olmak çocukların
sorumluluk sahibi olabilecekleri konulardandır. Ye-
rine getirdikleri sorumluluklardan dolayı takdir de
edilmelidirler. “Seninle gurur duyuyorum” veya “Afe-
rin, iyi iş çıkardın” gibi cümlelerle çocukların davra-
nışları pekiştirilmelidir.
Sağlıklı nesiller için ise en büyük ideal insanlığa
faydalı olmaktır. Topluma hizmet etmek insanın ha-
yatta mutlu olmasını sağlayan en anlamlı çabaların-
dan biridir. Şu insan benim sayemde tebessüm edi-
yor, şu çocuk artık okulda daha başarılı veya şu fakir
zor günlerinde biraz nefes aldı ve benim bunda kat-
kım var diyebilmek insan için büyük bir hazdır. Bu
hazzı küçük yaşlarda yaşamaya başlayan çocuklar
akranlarına nazaran daha az davranış sapması ser-
gilerler. Topluma hizmet etmenin birçok yolu vardır.
Çevreyi korumak, sahipsiz hayvanların barınması-
nı sağlanmak, yaşlı birinin yolda yürümesine yardım
etmek toplumsal birer hizmettir. Çocukların bu yön-
lerinin güçlenmesi için çevrenizde kar amacı gütme-
yen kurumları araştırabilirsiniz. Ancak bu tür ku-
rumların herhangi politik veya maddi çıkar peşinde
olmadığından emin olun. Bu tür organizasyonlarda
birlikte veya arkadaşları ile gönüllü olarak çalışabi-
lirsiniz. Çocuğunuzun topluma hizmet etme bilincini
kazanması için çok büyük organizasyonlara ihtiyaç
da yoktur. Yardıma veya desteğe ihtiyacı olan birini
bulmanız yeterlidir. Derslerde yardıma ihtiyacı olan
bir çocuktan çevre temizliğine duyarlı bir gruba ka-
dar birçok kişinin yardıma veya desteğe ihtiyacı ola-
bilir. Bunlardan biri bile sizin için yeterlidir.
Kısaca topluma hizmet etmek gibi idealleri olan
çocuklar arasında madde kullanımı gibi davranış
bozukluklarına nadir rastlanmaktadır. Çocukları bu
ideallerle yetiştirebilmek için ailesi ona beklentilerini
net olarak ifade etmelidir. Ona sorumluluklar vererek
bu yolda somut adımlar atmalıdır. Çocuklar sorum-
luluklarını yerine getirince ise takdir edilmelidir.
Daha da önemlisi ise anne ve babanın kendi ide-
allerinin olduğunu çocuğunun görmesi, onların top-
luma hizmet eden insanlar olduğunu bilmesidir.
Eğer anne ve babası anlattıklarını yaşıyorlarsa sade-
ce yaptıkları işlerin içine çocuklarını çekmek yeterli
olacaktır. Bu anlatmaktan daha etkili bir eğitim yön-
temidir. Onlarla birlikte yürüttükleri faaliyetlere git-
mek, beraber vakit geçirmek, insanların üzüntü ve
mutluluklarına ortak olmak çocuk için kâfidir.
