Okulda Bağımlılığa
Müdahale Programı

OKULDA BAĞIMLILIĞA MÜDAHALE PROGRAMI (OBM) NEDİR?

OBM, öğrencilerde sigara, alkol, bağımlılık yapıcı madde, riskli internet kullanımı, oyun ve kumar oynama davranışına yönelik ikincil önleme perspektifiyle geliştirilmiş, Türkiye’nin ilk ve tek okul temelli müdahale programıdır.

Bağımlılığa Etkin Müdahale

Bağımlılık; zararlı bağımlılık yapıcı maddeyi deneme ile başlayan, sık ve riskli kullanma ile devam eden, alışma süreciyle farklı bir boyuta evrilen süreçtir. Bu sürecin bağımlılığa dönüşmeden yavaşlatılması, durdurulması ve geriye döndürülmesi yönünde yapılan müdahalelere “ikincil önleme” denir. OBM, ortaokul ve lise öğrencilerinin riskli davranış ve alışkanlıklarına müdahale ederek bu davranışların bağımlılığa dönüşmesini engellemektedir.

NEDEN OBM?

OBM kapsamında rehber öğretmenler, bağımlılığa müdahale alanında teknik ve mesleki yetkinliklerini arttırıcı eğitimlere katılarak “OBM Uygulayıcısı” olmakta ve risk grubundaki öğrencilere önleyici müdahalede bulunmaktadırlar.
OBM sayesinde, risk altındaki öğrencilerin alkol, sigara, bağımlılık yapıcı madde, riskli internet kullanımı, oyun ve kumar gibi tedavisi güç ve maliyetli hastalıkların oluşumu bağımlılığa dönüşmeden önlenmektedir.
OBM ile birlikte, risk grubuna giren öğrenciler eğitim sistemi dışına itilmeden kazanılmakta ve öğrencilerin bağımlılıkla birlikte gelişen psikososyal sorunlarına çözümler bulunmaktadır.

Amaçlar ve Hedefler

Programın Amaçları

Rehber öğretmenlere önleyici müdahale becerileri kazandırmak,
Bağımlılıkla mücadelede ikincil önleme çalışmalarını sistematik şekilde yapılandırmak,
Müdahale programını ülke genelinde etkin ve yaygın hale getirmek.

Programın Hedefleri

Genç nesilleri bağımlılık riskinden koruyarak; alkol, sigara, bağımlılık yapıcı madde ve riskli internet kullanımı, oyun ve kumar oynama davranışına okul temelli önleyici müdahalede bulunmak,
Rehber öğretmenlerin mesleki yetkinliklerini ve önleme alanında yetişmiş insan kaynağını sayı ve nitelik açısından geliştirmek,
Bağımlılık alanında çalışan uzmanlar arasında bilgi ve tecrübe paylaşımını sağlamak,
TBM Programı kapsamında yapılan birincil önleme çalışmalarını güçlendirmek ve önleme programlarını sürdürülebilir hale getirmek,
Bağımlılıkla mücadele alanında strateji ve politikaların belirlenmesinde karar alıcılara yardımcı olacak analizler yapmak.

OBM Uygulayıcısı Kimdir?

OBM Uygulayıcısı olacak rehber öğretmen/psikolojik danışmanın, bağımlılık sorunları olan öğrenciler için birer vaka koordinatörü olarak çalışmaları gerekmektedir; çünkü bu öğrencilerin çok çeşitli sorunları vardır.

Bağımlılık sorunlarına ruhsal sorunlar, sosyal ve ekonomik sorunlar, fiziksel hastalıklar, ailevi, akademik ve yasal sorunlar eşlik eder. OBM Uygulayıcısı bireyin özel ihtiyaçlarına yönelik, sağlık hizmetleri ile sosyal hizmet desteğinin planlanmasını ve koordine edilmesini sağlar.

Bağımlılık alanında OBM uygulayıcısı:

Bireyin tüm ihtiyaçlarını dikkate alarak müdahale çalışmalarını yürütmelidir,
Bağımlılık sorunu olan öğrencilerin savunuculuğunu yapmalıdır (sosyal, yasal ve ruhsal alanlarda ve diğer kurumlara karşı),
Toplum temelli çalışmalıdır. O çevredeki diğer kurumlarla (muhtarlık, karakol, hastane vb.) birlikte çalışmalıdır,
Öğrencinin yararını gözetmeli, önceliklerini öğrenciye göre ayarlamalıdır.