TÜİK Araştırma Sonuçlarına Göre Türkiye Dijitalleşiyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya göre internete erişim imkânı olan hane oranı yüzde 94,1 oldu. Öte yandan araştırmaya göre 2022 yılında internet üzerinden alışveriş arttı; en fazla giyim, ayakkabı ve aksesuar alışverişi yapıldı.
 
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı Hane Halkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması’nın sonuçlarını paylaştı. Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre; 2022 yılında hanelerin yüzde 94,1'inin evden internete erişim imkânına sahip olduğu gözlendi. Bu oran, geçen yıl yüzde 92 idi.
Araştırmada İstanbul, yüzde 98,7’lik oranla, evden internet erişimi imkânı sahip en yüksek bölge olarak ön plana çıktı. İstanbul’u yüzde 98,3’lük oranla Batı Anadolu (Ankara, Konya, Karaman) takip ederken üçüncü sırada yüzde 94,4’lük kullanım oranıyla Ege Bölgesi (İzmir, Aydın, Denizli, Muğla, Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak) yer aldı.
Bölgelerin internet erişim oranları şu şekilde gözlendi:
- Batı Marmara (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli,  Balıkesir, Çanakkale) yüzde 90,5.
- Ege Bölgesi (İzmir, Aydın, Denizli, Muğla, Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak) yüzde 94,4.
- Doğu Marmara (Bursa, Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) yüzde 94.
- Batı Anadolu (Ankara, Konya, Karaman) yüzde 98,3.
- Akdeniz Bölgesi (Antalya, Isparta, Burdur, Adana, Mersin, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) yüzde 92,1.
- Orta Anadolu (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Kayseri, Sivas, Yozgat) yüzde 91,6.
- Batı Karadeniz  (Zonguldak, Karabük, Bartın, Kastamonu, Çankırı, Sinop, Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) yüzde 89,1.
- Doğu Karadeniz (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) yüzde 90,9.
- Kuzeydoğu Anadolu (Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) yüzde 88,2.
- Ortadoğu Anadolu (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Van, Muş, Bitlis, Hakkari) yüzde 90,4.
- Güneydoğu Anadolu (Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) yüzde 93,9.
 
İNTERNET KULLANICILARININ SAYISI ARTTI
TÜİK’in araştırmasında yaş gruplarına göre internet kullanım oranlarının da geçen yıla göre arttığı ortaya çıktı. 16-74 yaş grubundaki bireylerde internet kullanım oranı 2021 yılında yüzde 82,6 iken, 2022 yılında yüzde 85 oldu. Araştırmada ayrıca erkeklerin internette kadınlardan daha fazla vakit geçirdiği görüldü. Erkeklerin 2022’de internet kullanım oranı yüzde 89,1 olarak belirlenirken, kadınların internet kullanım oranının da yüzde 80,9 olduğu görüldü.
 
İNTERNETİ DÜZENLİ KULLANANLARIN ORANI YÜZDE 82,7
Araştırmada bireylerin yüzde 82,7'sinin, 2022 yılının ilk üç ayını kapsayan dönemde interneti düzenli olarak kullandığı görüldü. Düzenli olarak internet kullanan erkeklerin oranı yüzde 86,9, kadınların oranı ise yüzde 78,6 oldu.
Son 12 ayda özel amaçla resmi makamların web sitelerini ve uygulamalarını kullanan ve internet üzerinden kamu hizmetlerinden yararlanan bireylerin oranı yüzde 68,7 oldu. Bu dönemde e-Devlet hizmetlerini kullanan bireylerin oranı ise yüzde 68,7 olarak gerçekleşti.
E-devlet hizmetlerini kullanım amaçları arasında, yüzde 64,4 ile resmi makamlar veya kamu hizmetleri tarafından kendisi hakkında saklanan kişisel bilgilere erişme ilk sırayı aldı. Bunu, yüzde 48,5 ile kamu kurumlarından veya kamu hizmetlerinden bir randevu alma veya rezervasyon yaptırma ve yüzde 44,1 ile kamu kuruluşlarına ait web sitelerinden bilgi edinme takip etti.
 
ÇOCUKLARIN YÜZDE 82,7’Sİ İNTERNET KULLANIYOR
Türkiye İstatistik Kurumu'nun, çocukların kullandığı bilişim teknolojileri hakkında veri derlemek amacıyla yaptığı 2021 yılı Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’na göre, Türkiye'de 6-15 yaş grubu çocukların yüzde 55,6'sının bilgisayar, yüzde 82,7'sinin internet, yüzde 64,4'ünün cep telefonu kullandığı belirlendi. Araştırmaya göre; internet kullanımı, 6-15 yaş grubundaki çocuklar için 2013'te yüzde 50,8 iken 2021'de yüzde 82,7’ye yükseldi. Düzenli internet kullanan erkek çocukların oranının 2013'te yüzde 92,8’den 2021'de yüzde 98,9'a, kız çocukların oranının ise yüzde 90,7’den yüzde 98,4'e çıktığı görüldü.
Çocukların internet aracılığıyla yürüttüğü faaliyetlerde, çevrim içi derse katılma yüzde 86,2 ile ilk sırayı alırken, bunu yüzde 83,6 ile ödev veya öğrenme amacıyla internete başvurma, yüzde 66,1 ile oyun oynama veya oyun indirme, yüzde 61 ile paylaşım sitelerinden video izleme, yüzde 55,5 ile internet üzerinden sesli veya görüntülü arama yapma izledi.
Çocukların internette en az yürüttüğü faaliyet ise yüzde 9,1 ile internet üzerinden alışveriş yapmak oldu. Düzenli internet kullanan çocukların yüzde 31,3'ü interneti sosyal medya için kullandığını belirtti. Çocuklar, sosyal medyayı hafta içi günde ortalama iki saat 54 dakika, hafta sonu günde ortalama iki saat 44 dakika kullandı.
 
İNTERNETTEN ALIŞVERİŞ POPÜLER HALE GELDİ
Pandemi döneminde vatandaşların yoğun ilgi gösterdiği çevrim içi alışveriş alışkanlığı 2022 yılında artış gösterdi. İnternet üzerinden mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme oranı yüzde 46,2 oldu Bu oran 2021 yılında yüzde 44,3’tü. İnternetten alışveriş yapanların cinsiyet dağılım oranları erkeklerde yüzde 49,7 iken kadınlarda yüzde 42,7 oldu. Bu oran, bir önceki yıl sırası ile yüzde 48,3 ve yüzde 40,3 olarak gerçekleşmişti.

EN FAZLA GİYİM ÜRÜNÜ ALINDI
İnternet üzerinden 2022 yılının ilk üç ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireylerin en fazla satın aldığı ürün, yüzde 71,3 ile giyim, ayakkabı ve aksesuar oldu. Bunu, yüzde 50,2 ile lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatlar; yüzde 41,9 ile gıda ürünleri, yüzde 28,7 ile temizlik ürünleri, kişisel bakım malzemeleri ve yüzde 27,4 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri takip etti.
İnternetten en fazla satın alınan mal türleri kullanıcıların cinsiyete göre incelendiğinde erkeklerin;
- Yüzde 64,7 ile giyim, ayakkabı ve aksesuar,
- Yüzde 51,1 ile lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatlar,
- Yüzde 40,9 ile gıda ürünleri satın aldığı belirlendi.
Kadınların internetten aldığı ürünlerin oranları ise şu şekilde oldu:
- Yüzde 78,4 ile giyim, ayakkabı ve aksesuar,
- Yüzde 49,2 ile lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatlar,
-Yüzde 43,0 ile gıda ürünleri.
 
HER DÖRT KULLANICIDAN BİRİ DİJİTAL İÇERİK SATIN ALDI
En fazla satın alınan veya abone olunan dijital içerik, yüzde 26,4 ile film veya dizi izleme hizmeti oldu. İnternet üzerinden 2022 yılının ilk üç ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireylerin en fazla satın aldığı veya abone olduğu dijital içerik, yüzde 26,4 ile film veya dizi izleme hizmeti veya indirme oldu. Bunu, yüzde 23,2 ile müzik dinleme hizmeti veya müzik indirme ve yüzde 15,1 ile yazılımları indirme (sürüm yükseltmeleri dahil) takip etti. Bu bireylerin en fazla satın aldığı çevrim içi hizmetler ise;
- Yüzde 21 ile web sitesi veya uygulama üzerinden ulaşım hizmeti (otobüs, tren, uçak ve gemi bileti) satın alımı,
- Yüzde 14,9 ile kültürel etkinliklere (sinema, tiyatro, konser, fuar vb.) bilet alma,
- Yüzde 13,4 ile İnternet veya mobil telefon bağlantı aboneliği oldu.
 
İNTERNETTEN ÖĞRENİM ORANI DÜŞTÜ
Pandemi şartlarında eğitim hizmetleri uzaktan internet üzerinden gerçekleştirmişti. 2021 yılında eğitim, mesleki veya özel amaçlar için öğrenme hizmetini internet üzerinden alan bireylerin oranı yüzde 17,1 iken, kısıtlamaların kaldırılmasıyla 2022’nin ilk üç ayında bu oran yüzde 15,9’a geriledi.
2021’de bireylerin yüzde 10,7’si çevrim içi kurs hizmeti alırken, 2022’de oran yüzde 7,7’ye geriledi. Çevrim içi eğitim materyallerinin kullanım oranları 2021’de yüzde 13,7 iken, 2020’de yüzde 10,7’ye düştü.
 
YÜZDE 82 İLE WHATSAPP BİRİNCİ
Bireylerin en fazla kullandıkları sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları yüzde 82 ile WhatsApp, yüzde 67,2 ile YouTube ve yüzde 57,6 ile Instagram oldu. En fazla kullanılan sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerin en fazla yüzde 85,9 ile WhatsApp, yüzde 70,8 ile YouTube ve yüzde 61,5 ile Facebook uygulamalarını; kadınların ise yüzde 78,1 ile WhatsApp, yüzde 63,7 ile YouTube ve yüzde 55,9 ile Instagram uygulamalarını kullandığı gözlendi.
 
BIREYLERIN İNTERNET KULLANIM SIKLIĞI
 
                                                                                        TOPLAM          ERKEK        KADIN  (%) 
                                                                                                                                        
Düzenli internet kullanımı                                                    82,7            86,9            78,6  
Günde birkaç defa                                                                 69,1            73,3           64,9
Günde bir defa veya hemen her gün                                   10,9            11,0            10,9
Haftada en az bir defa /ancak her gün değil)                      2,7               2,6             2,9
Haftada bir defadan az                                                            0,7               0,7             0,7
Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.